Weekly on Wednesday, Thursday, Friday, Saturday, Sunday, Monday and Tuesday, starting from Dec 13, 2024, until Dec 24, 2024.

Not on 16 December, 17 December
Start time: 00:00 - End time: 23:59

Tentoonstelling ‘Exposure Value ZER0’ tijdens Gouda bij Kaarslicht

Verlichting in steden vereerd en bekritiseerd

Op 7 december opent de tentoonstelling ‘Exposure Value ZER0’ in kunstcentrum Firma van Drie in Gouda. Bezoekers ervaren daarbij de buitensporige manier waarop Europese steden ’s nachts verlicht worden. Jasper van den Ende onderzocht via experimentele fotografie hoe Parijs en Londen oplichten in de nachtelijke duisternis. De expositie is te bezoeken van 7 t/m 31 december met als hoogtepunt Gouda bij Kaarslicht op 16 december. De tentoonstelling is dan tot 22.00 uur te bezoeken in een magisch verlichte stad.

Lichtsteden Londen en Parijs
Elektrische verlichting maakt een stad toegankelijker, veiliger, maar ook heel veel lichter. Vaak meer dan noodzakelijk, want hoeveel licht hebben we eigenlijk nodig? Dit vraagt beeldend kunstenaar Jasper van den Ende zich af. Voor zijn project ‘Exposure Value ZER0’ reisde hij af naar Parijs en Londen om onderzoek te doen naar de intensiteit en het gebruik van kunstmatig licht. Van den Ende bezocht juist deze steden vanwege de historische betekenis. Londen paste in 1807 voor het eerst op grote schaal gasverlichting toe. Nog geen eeuw later, in 1878, ging in Parijs voor het eerst de elektrische straatverlichting aan. Deze mijlpaal heeft de manier waarop we steden in de nacht ervaren voorgoed veranderd.

Nul waarde
De naam van het project verwijst naar een numeriek systeem dat fotografen in de jaren ’50 gebruikten om de belichtingswaarde voor een goede foto te bepalen. Van den Ende speelde met dit gegeven en bedacht een concept waarbij de controle over de belichting uit handen wordt gegeven aan het aanwezige licht zelf. Dit noemt hij de ‘nul waarde’. Het leidt tot impressionistische beelden, waarbij het licht bijna buiten de kaders lijkt te treden. Zo laat Van den Ende de fysieke en directe relatie zien tussen de foto, de hoeveelheid licht en de locatie waar de afbeelding is ontstaan.

Dromerige verspilling
De beelden van lege straten die een dromerig decor geven aan het nachtelijke licht kunnen als esthetisch worden ervaren, maar zijn tegelijkertijd een visuele weergave van verspilling. Want wat ooit een overvloed was voor ’s werelds rijkste steden, dreigt nu een schaarste te worden. Europa bevindt zich middenin een energiecrisis, die aanspoort om te her-denken hoe we nachtelijke verlichting inzetten. Inmiddels is Berlijn al gestopt met het onnodig verlichten van monumenten en paleizen. De Eiffeltoren in Parijs gaat met een symbolisch gebaar een uur eerder uit dan voorheen, terwijl het grootste advertentiescherm in Europa, Londen nog steeds rijkelijk verlicht tot in de kleine uurtjes.